Rangkuman Materi "Kawih jeung Rumpaka Kawih" kelas 8 (semester 1)

RANGKUMAN

Matéri kelas 8 (Semester-1)

Bahasan “Kawih jeung Rumpaka Kawih”

A.   Bédana Tembang, kawih jeung Lagu :
Tembang nya éta lagu (irama) dina wangun pupuh,  Contona “Anu keur ngahaleuang pupuh katelah keur nembang”
Kawih nya éta rakitan basa sabangsa tembang anu teu ka uger ku patokan pupuh, Contona “Anu keur ngahaleuang salian ti pupuh katelah keur ngawih”
Lagu nyaéta bentuk nada jeung iramana, Contona “Anu keur ngahaleang lagu pop, dangdut, jsb. katelah keur ngalagu”

B.    Mikaharti arti kecap kawih. Anu dimaksdud kawih nya éta mangrupa salah sahiji kasenian nu hirup di masyarakat Sunda, eusina mangrupa rakitan basa sabangsa tembang anu teu ka uger ku patokan pupuh.

C.    Jenis-jenis kawih dina témana. Jejer/Téma kawih téh loba dinatarana aya :

1.       Jejer/Téma Cinta

Contona : Duh Indung, Kabogoh Jauh (dina Lagu Pop)

2.       Jejer/Téma Kaéndahan Alam

Contona : Bandung Lémbang

3.       Jejer/Téma Kageulisan urang Sunda

Contona : Mojang Priangan

4.       Jejer/Téma Kapahlawanan

Contona : Pahlawan Toha

5.       Jejer/Téma Kahirupan

Contona : Ka Bulan

6.       Jejer/Téma Kadaharan

Contona : Colénak

7.       Jsb

D.   Mikaharti rumpaka kawih. Rumpaka kawih nya éta ngarti kana kecap atawa kalimah anu aya dina kawih, disebut ogé rédaksi kawih samodél “Lirik”

Contona : Pada ka-1, dina kawih nu judulna “Colénak”

Colénak peuyeum Bandung

Kaolahan Saderhana Istiméwa

Cacah ménak sarua pada misuka

Moal puyeng sanajan séép tilu piring

Arti kecap-kecapna :

Colénak artina kadaharan nu asalna tina peuyeum di gula kalapaan, gulana biasana gula beureum

Peuyeum artina kadaharan nu diolah nu asalna tina sampeu

Bandung artina ngaran hiji kuta/puseur dayeuh Jawa Barat

Kaolahan artina nu diolah

Saderhana artina saderhana/sederhana

Istiméwa artina leuwih tinu biasa

Cacah artina Jalma nu dianggap kurang mampu/jalma leutik

Ménak artina Jalma nu dianggap jegug/jalma beunghar/katurunan jalma aya

Sarua pada misuka artina sarua pada-pada suka

Moal puyeng artina moal lieur

Sanajan séép sapiring artina sanajan séép/béak sapiring

E.    Mikaharti purwakanti. Purwakanti nya éta padeukeutna sora (vokal) dina tungtung kecap atawa kalimah

Conto : “Perhatikeun huruf-huruf anu di garis miringan, cétak kandel jeung digaris handapan” !

Colénak peuyeum Bandung                        (Murwakanti dina sora “a” jeung “i”)
Kaolahan Saderhana Istiméwa                    (Murwakanti dina sora “a”)
Cacah ménak sarua pada misuka                (Murwakanti dina sora “a”) 
Moal puyeng sanajan séép tilu piring           (Murwakanti dina sora “a” jeung “i”)