RANGKUMAN
Matéri kelas 8 (Semester-1)
Bahasan “Sawér”
1. Uraian Sawér
Sawér nya éta wangun karya sastra puisi buhun anu sok
digunakeun dina upacara sawér. Sawér
sok di barengan ku nembangkeun kawih, kawih anu ditembangkeun biasana ngawengku
17 bentuk pupuh, ngan sacara umumna nu kaasup pupuh Sekar Ageung (Kinanti,
Sinom, Asmarandana jeung Dangdanggula). Jenis sawér mun nilik kana eusina, aya sawér
orok, sunatan, kawinan jeung ngistrenan.
Dina sawér aya rupa-rupa banda/pakakas anu sok disawérkeun nya
éta :
A. Koneng (warna emas, ngalambangkeun kamulyaan)
B. Beas (warna Bodas, Ngalambangkeun kabagjaan)
C. Kekembangan (Ngalambangkeun seungit)
D. Duit (ngalambangkeun Rejeki)
E. Tektek (ngalambangkeun karukunan) : Daun seureuh meunang
ngalipet, eusina gambir, jebug (jambe koneng anu geus kolot), apu, cengkeh,
kapol.
Conto tembang sawér dina kawinan :
Sawér Panganten
Bismillah damel wiwitan
Mugi Gusti nangtayungan
Eulis-Asép
nu réréndéngan
Mugia kasalametan
Salamet nu panganténan
Ulah aya kakirangan
Sing tiasa sasarengan
Sangkan jadi kasenangan
Sing senang laki rabina
Nu diwuruk pangpayuna
Nya éta badé
istrina
Masing dugi ka hartina
Hartikeun eulis ayeuna
Lebetkeun kana manahna
Manawi aya gunana
Nu dipamrih mangpaatna
Mangpaatna lahir batin
Eulis téh masing prihatin
Ayeuna aya nu mingpin
Kacaroge masing tigin
Tigin Eulis kumawula
Ka raka ulah bahula
Bisi raka meunang bahla
Kudu bisa silih béla
Silih béla
jeung carogé
Ulah ngan pelesir baé
Mending ogé
boga gawé
Ngarah rapih unggal poé
Répéh rapih nu saimah
Rumah tangga tumaninah
Tapi lamun loba salah
Laki rabi moal genah
Bisi teu ngeunah ku raka
Prak baé
wakca balaka
Lamun raka goréng sangka
Buru bawa suka-suka
Suka-suka ti ayeuna
Da Eulis atos laksana
Ngajodo anu sampurna
Ngahiji salamina
Arti kecap-kecap anu dibold :
Wiwitan :
Mimiti (mengwali)
laki rabi :
Rumah tangga (berumah tangga)
diwuruk :
di papagahan (di nasehati)
manah :
haté (hati)
carogé :
Salaki (suami)
tigin :
Satia (setia)
kumawula :
babakti (berbakti)
bahla :
balai/cocoba (Cobaan)
pelesir :
ulin/piknik (jalan-jalan/shoping)
wakca balaka :
terus terang (berterus terang/terbuka/curhat)
2. Wanda Kalimah
Kalimah sampurna jeung kalimah teu sampurna
A. Kalimah sampurna, nya éta kalimah anu sakurang-kurang
diwangun ku jejer jeung caritaan hungkul, tapi bisa ogé diitambahan ku pangrandap jeung katerangan. Kalimah sampurna
aya dua nya éta :
1) Kalimah susun baku (normal), nya éta kalimah sampurna anu
jejerna miheulaan caritaan
Conto : Anakna bageur pisan
2) Kalimah susu balik (inverse), nya éta kalimah sampurna
anu caritaanana miheulaan jejer
Conto : bageur pisan anakna téh
B. Kalimah teu sampurna, nya éta kalimah anu ngan diwangun
ku salah sahiji unsur kalimah, boh jejer hungkul, caritaan hungkul, pangrandap
hungkul atawa katerangan hungkul
Conto :
Bapana (jejer
hungkul)
Diuk ! (caritaan
hungkul)
Bukuna (pangrandap
hungkul)
Di buruan (katerangan
hungkul)
Tidak ada komentar:
Posting Komentar